Niniejszy wpis jest istotny w szczególności dla przewoźników kolejowych oraz producentów taboru kolejowego, gdyż dotyczy rozporządzenia wykonawczego Komisji UE ustanawiającego uzgodnienia praktyczne na potrzeby procesu udzielania zezwoleń dla pojazdów kolejowych i zezwoleń dla typu pojazdu kolejowego zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/797.
Dyrektywa 2016/797 w sprawie interoperacyjności systemu kolei w Unii Europejskiej przewiduje zmienione wymagania w zakresie dopuszczenia pojazdów kolejowych. Przepis art. 21 tej dyrektywy odnosi się do zezwolenia na wprowadzenie pojazdów do obrotu, które może zostać wydane albo przez Agencję Kolejową Unii Europejskiej albo przez organ krajowy – czyli Prezesa UTK. W tym celu należy złożyć wniosek, w którym wskazuje się obszar, na jakim dany pojazd będzie użytkowany oraz potwierdza się zgodność tego pojazdu z siecią. Jeżeli pojazd będzie użytkowany na obszarze jednego państwa członkowskiego UE, wówczas zezwolenie może zostać wydane przez organ krajowy. Jeżeli jednak będzie to więcej niż jedno państwo członkowskie – wówczas wydanie zezwolenia leży w kompetencji Agencji. Agencja może wydać zezwolenie rownież wtedy, gdy pojazd będzie eksploatowany na obszarze wyłączenie jednego państwa. To wnioskodawca (np. przewoźnik kolejowy) będzie inaugurował cały proces wydawania zezwolenia, wobec czego będzie mógł wybrać, do którego organu się zgłosi ze stosownym wnioskiem. Nie zmienia to jednak faktu, że w procesie wydawania zezwoleń Agencja będzie współpracowała z organami krajowymi, w celu zweryfikowania zgodności pojazdu z siecią w kraju użytkowania pojazdu.
W celu ustalenia szczegółowego procesu udzielania zezwoleń zostało wydane rozporządzenie wykonawcze Komisji 2018/545 ustanawiające uzgodnienia praktyczne na potrzeby procesu udzielania zezwoleń dla pojazdów kolejowych i zezwoleń dla typu pojazdu kolejowego zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) w sprawie interoperacyjności systemu kolei w Unii Europejskiej.
Do kogo będzie miało zastosowanie rozporządzenie 2018/545?
a) wnioskodawca podczas przedkładania za pośrednictwem punktu kompleksowej obsługi wniosku o udzielenie zezwolenia dla typu pojazdu lub zezwolenia na wprowadzenie pojazdu do obrotu;
b) Agencja i krajowe organy ds. bezpieczeństwa podczas rozpatrywania wniosku o udzielenie zezwolenia dla typu pojazdu lub zezwolenia na wprowadzenie pojazdu do obrotu i podczas udzielania wsparcia przygotowawczego;
c) podmiot udzielający zezwolenia podczas podejmowania decyzji o udzieleniu zezwolenia dla typu pojazdu albo zezwolenia na wprowadzenie pojazdu do obrotu;
d) zarządcy infrastruktury podczas zapewniania warunków do przeprowadzenia testów w swojej sieci lub w swoich sieciach i przekazywania informacji stanowiących podstawę udzielenia zezwolenia dla pojazdu w odniesieniu do obszaru użytkowania.
Rodzaje zezwoleń zgodnie z rozporządzeniem 2018/545:
a) pierwsze zezwolenie: zezwolenie dla typu pojazdu lub zezwolenie na wprowadzenie pojazdu do obrotu wydane przez podmiot udzielający zezwolenia dla nowego typu pojazdu, w tym – jeśli dotyczy – wariantów lub wersji oraz, w stosownych przypadkach, pierwszego pojazdu danego typu, zgodnie z art. 21 ust. 1 dyrektywy (UE) 2016/797;
b) odnowienie zezwolenia dla typu pojazdu: odnowienie zezwolenia dla typu pojazdu zgodnie z art. 24 ust. 3 dyrektywy (UE) 2016/797, które nie wymaga zmiany projektu typu pojazdu;
c) rozszerzenie obszaru użytkowania: zezwolenie dla typu pojazdu lub zezwolenie na wprowadzenie pojazdu do obrotu wydane przez właściwy podmiot udzielający zezwolenia dla dopuszczonego typu pojazdu lub pojazdu w celu rozszerzenia obszaru użytkowania bez zmiany projektu, zgodnie z art. 21 ust. 13 dyrektywy (UE) 2016/797;
d) nowe zezwolenie: zezwolenie dla typu pojazdu lub zezwolenie na wprowadzenie pojazdu do obrotu wydane przez podmiot udzielający zezwolenia po zmianie dopuszczonego pojazdu lub typu pojazdu zgodnie z art. 21 ust. 12 lub art. 24 ust. 3 dyrektywy (UE) 2016/797;
e) zezwolenie dla pojazdu zgodnego z dopuszczonym typem: zezwolenie na wprowadzenie do obrotu pojazdu albo serii pojazdów zgodnych z dopuszczonym i ważnym typem pojazdu na podstawie deklaracji zgodności z tym typem, na podstawie art. 25 ust. 1 dyrektywy (UE) 2016/797. W stosownych przypadkach należy wyraźnie określić wersję typu pojazdu lub wariant typu pojazdu, z którymi pojazd albo seria pojazdów są zgodne.